İşletim Sistemi Nedir?
İşletim Sistemi Nedir?
İşletim sistemleri, bilgisayarların donanımsal kaynaklarının yazılımlar tarafından sorunsuz bir şekilde kullanılmasını sağlamakla birlikte bu kaynakların yönetilmesinden de sorumludur. İşletim sistemleri de birer bilgisayar yazılımıdır. Fakat diğer yazılımlardan farklı olarak makineyle iletişimi en fazla olan bir yazılım çeşididir. İşletim sistemini aslında yazılımlar ve donanım birimleri arasındaki bir köprüye benzetebiliriz.
İşletim sistemleri her türlü bilgisayarlaşmış cihazın içerisinde bulunmaktadır. Bu cihazlara örnek vermek gerekirse: cep telefonları, video oyun konsolları, kişisel bilgisayarlar, tablet bilgisayarlar, her türlü sunucu, süper bilgisayarlar ve hatta en küçük boyutlarda karşımıza çıkan gömülü cihazlar.
İşletim Sistemlerinin Tarihine Bir Göz Atalım
1940’lı yıllarda daha bilgisayar kavramı daha yeni yeni ortaya çıkmaya başlamış iken en eski elektronik dijital sistemlerde herhangi bir işletim sistemi bulunmuyordu. Eski bilgisayarlara yakından baktığımızda sadece bir görevi gerçekleştirmek için tasarlanmış oldukları gözümüze çarpıyor. Bu görev genellikle hesap makinelerinin yaptığı işlemlerden sorumludur. Hesap makinelerine ihtiyacın neden gerekli olduğu zaten bilim ve teknoloji alanlarında karşımıza çıkıyor.
En basit işletim sistemi 1950’li yıllarda geliştirilmiştir. Fakat günümüzdeki işletim sistemlerinin modern ve karmaşık yapısı daha söz konusu bile değildi. Tarihler 1960’ları gösterdiğinde daha modern yapıdaki işletim sistemleri karşımıza çıkmaya başladı. Bu modern yapı bizlere donanımsal özelliklerin daha da gelişmesi ile birlikte geldi. Donanım birimleri daha kompleks bir yapıya büründüğünde runtime libraries (Çalışma zamanı kütüphaneleri), interrupts (İşletim sistemlerinde bir işlemin yapılması için sistem çağrısı gibi düşünülebilir) ve parallel processing (Paralel işleme) konuları gibi modern işletim sistemlerinin önemli parçaları artık görülmeye başlandı.
Genel amaçlar için kullanılan bilgisayarların programlanabilir bir yapıya kavuşması ile birlikte programlama süreçlerinin hızı daha da artmıştır.
1950’li yıllardaki bilgisayarların sadece bir işlevi yerine getirdiğinden bahsetmiştim. Peki bu işlemin nasıl olduğuna biraz değineyim. Programlar bilgisayara yüklenir (O zamanlarda programlar kartlar üzerine yazılıyordu.) ve bilgisayarın yüklenen programı herhangi bir çökme olana kadar çalıştırması beklenirdi.
Modern işletim sistemlerinin temellerinin atılmasının ardından bile hala yeni geliştirilen işletim sistemleri sadece bir program çalıştırabiliyordu. Fakat Atlas Supervisor ile birlikte modern işletim sistemlerinin mimarisine bir iyileştirme yapıldı. Atlas Supervisor 1962 yılında ilk modern işletim sistemi olarak düşünülerek ortaya atıldı. Brinch Hansen (Danimarkalı, Amerikan, bilgisayar bilimci; işletim sistemleri, eş zamanlı programlama, paralel ve dağıtılmış işletim sistemleri üzerinde çalışmıştır.), Atlas Supervisor’ı “the most significant breakthrough in the history of operating systems” (İşletim sistemleri tarihindeki en etkili kırılma noktası) olarak tanımlamıştır.
